Ushabti: Antik Mısır’ın Ölümden Sonraki Hizmetkarları

Ey Ushabti, eğer çağrılırsan veya ölüler diyarında yapılması gereken herhangi bir işi yapmak için görevlendirilirsen ‘İşte buradayım’ diyeceksin.

-Ushabti üzerine yazılan büyüden bir kısım-

Antik Mısır hükümdarlarının ölümlerinden sonra hizmetkarlarının kurban edilerek onlarla birlikte gömülmesi, yaygın ama gerçeği tam olarak yansıtmayan bir bilgidir.

Bu eksik ve hatalı bilginin popülerliğini Hollywood etkisi olarak açıklayabiliriz sanırım.

Mısır bilimciler, Birinci Sülale döneminde hizmetkarların gömülmesi gibi bir uygulamaya dair spekülasyonlar bulunduğu ancak o zaman dahi bunun istisnai bir işlem olduğu konusunda hemfikirler.

Ancak Mısır inanışlarında zengin ve önemli insanlara öte dünyada hizmet edilebilmesi için daha ilgi çekici başka bir yol var; hizmetkar heykelcik Ushabti.

Eğer dünyanın çeşitli müzelerini gezme fırsatınız olduysa büyük ihtimalle bu heykelciklerden birini görmüşsünüzdür çünkü sayıları oldukça fazla.

Varlıklı antik Mısırlıların mezarında yılın her bir günü için bir adet Ushabti yerleştirilmiş buluntular mevcut.

Antik Mısırda da bir yılın 365 gün olarak hesaplandığı göz önüne alındığında Ushabtilere bu kadar sık rastlamamız anlaşılır bir durum.

Bu heykelciklerin yapım amaçları, hayattayken olduğu gibi öte dünyada da zengin ve saygın Mısırlılara günlük ihtiyaçlarında hizmet eden birilerinin olmasını sağlamak. Heykelcikleri mumya olarak biçimlendiren zanaatkarların öte dünya ile ilgi kurmaya çalıştıkları düşünülebilir.

Bir bakıma öte dünyaya yolculuğa hazırlanmış insan gibiler. Ushabtiler ölen kişinin lahitinin etrafına farklı görevleri yerine getirmeleri için yerleştirilir ve her biri kendi görevini yerine getirir pozisyonda biçimlendirilmişlerdir.

Çoğunlukla ellerinde bir çapa sırtlarında ise bir sepetle tasvir edilmeleri, öte dünyada sahiplerinin beslenmesini sağlamak amaçlıdır.

Bu tür imgelendirme Antik Mısırın sembolizminin bir parçasıdır. Bu biçimlendirmeye ek olarak öte dünyada sahibine hizmet edebilmesi için ölüler kitabının 6.bölümünde geçen büyü de hiyeroglif olarak kazınmıştır.

Sonuç olarak Mısır Bilimciler Antik Mısırda bir öte yaşam hizmetkarı bulunmadığını söylemiyorlar, yalnızca durum bizim algıladığımızdan biraz farklı.

Heykel Antik Mısırlılar için üç boyutlu sanatsal bir nesneden çok öte bir anlam taşıyor. Gerekli antik yöntemlerden sonra bu heykellerin, verilen görevleri yerine getiren bir insandan farkı kalmıyor.

*Görsel By Serge Ottaviani – Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=25763619

*Kapak görseli AI ile sahibi tarafından uyandırılmış bir Ushabti’yi temsil etmektedir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Press ESC to close